Waarom Fonteinkerk Vitaal?

Net als in 2022 gaan we ook op de gemeentezondag van 17 september as. verder met ‘Fonteinkerk Vitaal’ en de daarbij behorende 4 thema’s. Hoe zat het daar ook alweer mee? U leest het op deze pagina’s van onze website. Maar, waarom zijn we met Fonteinkerk Vitaal begonnen, waarom staat onze vitaliteit eigenlijk op het spel?

Meer weten? Neem per e-mail contact op met een van de co-voorzitters van de kerkenraad, Koos Koolstra of Gert-Jan Geerse.

pictogrammen-2023-startzondag-
Deel 1: Waarom en wat voorafging

Net als in 2022 gaan we ook op de gemeentezondag van 17 september verder met ‘Fonteinkerk Vitaal’ en de daarbij behorende 4 thema’s. Hoe zat het daar ook alweer mee? U leest het in de komende uitgave van Infontein. Maar nu eerst: Waarom zijn we met Fonteinkerk Vitaal begonnen, waarom staat onze vitaliteit eigenlijk op het spel?

Afgelopen twee jaar heeft een groot aantal gemeenteleden (middels een enquête, zo’n 6 gespreksavonden, de gemeentezondagen) hun zorgen én verlangens geuit over de Fonteinkerkgemeente. Heel bewust heeft de kerkenraad juist die verlangens steeds centraal gesteld. Waarom? Om te voorkomen dat we vanuit ‘krimp en kramp’ bezig gingen met alles wat ons bedreigt. Dat is natuurlijk mooi, zo’n positieve insteek, maar wordt de urgentie daardoor in onze gemeente wel gevoeld? Waarom is het zo belangrijk juist nu een ontwikkelingsproces in gang te zetten? Omdat er van alles aan de hand is, we kunnen niet afwachten, we moeten echt aan de slag! Bij aanvang van ‘Fonteinkerk Vitaal 2025’ (oktober 2021) noemden we het kantelpunten, belangrijke ontwikkelingen die op korte termijn om aandacht en actie vragen:

– Er is sprake van ontkerkelijking. Toch weten we dat spiritualiteit en religie niet afnemen, alleen de beleving en uitingsvormen ervan veranderen. Mensen, zeker ook jongeren, blijven zoeken naar het gesprek over zingeving, spiritualiteit en hebben de behoefte ergens bij te horen, dingen samen te doen. Traditionele kerkdiensten worden niet meer of minder als aantrekkelijk ervaren, dat proces is versneld door de coronapandemie. Dat geldt niet alleen voor jongeren. Vraagt dat niet van onze gemeente mee te kantelen, mee te bewegen? Wat moeten we absoluut behouden en waarnaar toe moeten we dan bewegen?

– Jongeren (30-40ers) haken af. Daardoor zijn er uiteindelijk ook steeds minder kinderen en tieners. Elk jaar neemt het aantal leden met circa 2% af en we vergrijzen sterk. We hoeven geen grote(re) kerk te worden, maar vertegenwoordiging van alle leeftijdsgroepen is essentieel voor de toekomst. In de Fonteinkerk is nu nog een groep 30-40ers aanwezig en actief. Het is tijd hen voldoende ruimte te geven, uit te nodigen zich te laten horen, met hen mee te veranderen. Hoe willen zij dat de ‘kerk van de toekomst’ eruit ziet?

– We zijn heel actief, organiseren van alles, voor onszelf, voor de wijk, voor de stad. Maar dat moet door een steeds kleiner wordende groep gemeenteleden geregeld worden. Het lijkt of er daardoor ook minder tijd/energie/inspiratie is om te werken aan onze toekomst. Dat kunnen we ons niet veroorloven, we moeten aan de slag met de vragen: Wat moeten we ontwikkelen, hoe kunnen we wendbaar zijn in een veranderende samenleving en toekomstbestendig worden?

– Financieel wordt het steeds lastiger de begroting sluitend te krijgen. Slechts de helft van onze leden, vooral ouderen, dragen structureel bij. Anderen incidenteel. Door veel ruimten in onze gebouwen te verhuren blijven we op de been, maar we zijn steeds meer een zalencentrum. Oneerbiedig gezegd: we hebben een ander ‘verdienmodel’ nodig en andere vormen van financieel ondersteunen. Maar welke nieuwe vormen spreken ook jongere gemeenteleden aan?

– In vertrouwen zien we uit naar het beroepen van een predikant, opvolger van Wim Verschoor. Wat voor persoon hebben we nodig, wat hebben we hem/haar te bieden in de nabije toekomst, waardoor zal iemand zich aangetrokken en geroepen voelen tot onze gemeente?

– Tot slot: onze gebouwen worden ouder. Huis van Zuid is 10 jaar geleden gerenoveerd en kan nog wel 10 jr mee. Maar de kerkzaal is 60 jr oud, te groot, dringend aan onderhoud/verduurzaming toe. We willen als gemeente door, maar kunnen we grote investeringen wel dragen, zijn er alternatieven?
Natuurlijk, de kerk is van God, de toekomst is van God. Wij mogen Zijn handen en voeten zijn op de plaats waar we zijn gesteld. Wat kunnen we het beste doen, in vertrouwen, vanuit ons geloof in God?

Deel 2: de vier thema's

Op de gemeentezondag gaan we opnieuw elkaar ontmoeten rondom de Fonteinkerk-Vitaal-thema’s die vorig jaar zijn gekozen. Ze zijn kenmerkend voor onze identiteit als Fonteinkerk. In deel 1 las u over de urgentie: waarom bezig te zijn met de vitaliteit van de Fonteinkerk. Nu een korte toelichting op de 4 thema’s van Fonteinkerk Vitaal, aan de hand van prachtige beeldmerken, ontworpen door Willem van Roozendaal.

Thema 1: Gericht zijn op, gevonden worden en geraakt worden door de Bijbelse God.

In de verticale en horizontale open schakels van het kruis in de Paas-kleur, herkennen we de God van de Bijbel. We kunnen God boven ons, in ons door zijn Geest, onder en naast ons ervaren. Zijn betekenis voor onszelf en wat ons verbindt als gemeenschap, zoeken we in het bijzonder in de verhalen over Jezus.

De horizontale schakel: onze levens- en geloofsverhalen verbinden ons met elkaar en met God. De schakels staan open omdat niets klip en klaar is: het mysterie blijft en we staan open voor buiten, andersdenkenden. Er is ruimte voor iedereen, ieders kwetsbaarheid, twijfel, dankzij liefde, hoop en geloof. Dit kruis heeft een plek in ons kerkgebouw. Daar komen we samen om te vieren, geraakt te worden. Het is ook onze ‘oefenplaats’ om daarover met elkaar in gesprek te gaan.

Thema 2: Gericht zijn op en nieuwsgierig naar elkaar, naar wie de ander is!

Vanuit ons geloof en de liefde (het rode hart) mag iedereen zich in onze gemeente gezien en thuis voelen. Zijn wie je bent en je in alle kwetsbaarheid geaccepteerd weten. We zijn nieuwsgierig naar elkaar, we luisteren elkaar tevoorschijn (oren, vraagtekens tegenover elkaar). Iedereen voelt zich erbij horen en ook nodig, maar ook gerespecteerd in de keuze voor stilte, rust, er mogen zijn op de achtergrond (er is ruimte tussen de vraagtekens, het hart is open). We organiseren aantrekkelijke activiteiten en passende vormen voor jong en oud om dit in praktijk te brengen.

Thema 3: Gericht zijn op de wijk, stad en wereld. De ander voelt zich niet vergeten.

Geloof en liefde voeden ons gevoel voor rechtvaardigheid en medemenselijkheid, waardoor mensen om ons heen hoop krijgen. Zo gaat ons hart uit naar, zijn we ontvankelijk voor en zetten we de ‘luiken’ open voor de ander. Met vreugde en plezier zetten we onze tijd en middelen in voor mensen die het nodig hebben of daarom vragen, zijn we diaconaal actief en present in de buurt. Tegelijkertijd maken we keuzes, we zijn klein en kunnen niet alles. Als Groene kerk zoeken we samen de weg hoe we ons eigen leven en onze kerkelijke activiteiten kunnen richten op het behoud van onze aarde.

Thema 4: De Fontein, ons KerkHuis als open en dynamische pleisterplaats.

Vanuit ons gericht zijn op God, elkaar en de mensen om ons heen (zie de beeldmerken van de eerste 3 thema’s) willen en verlangen we ernaar een zoveel mogelijk open, gastvrije, aanland-, ontmoeting- en stilteplaats te zijn. Je mag er stil zijn, aandacht krijgen, voor de ander zijn, gemeenschap, zingeving en schoonheid ervaren. We staan midden in en open voor de samenleving en doen dat met kwaliteit en continuïteit. Als we ernaar verlangen en ook van overtuigd raken dat een vitale, toekomstbestendige Fonteinkerk er zo uitziet, vraagt dit om een passende organisatie (waar nodig samen met andere partners), een andere financiële basis en aangepaste gebouwen!

Deel 3: terugblik Gemeentezondag

Het is dit jaar niet saai bij de Fonteinkerk. Nauwelijks bekomen van het afscheid van onze wijkpredikant Wim Verschoor, hadden we 17 september onze jaarlijkse gemeentezondag met als thema: Fonteinkerk als Pleisterplaats. We begonnen met een korte maar daarom niet minder indringende viering waarin onze wijkgenoot en consulent ds. Leo Koffeman voorging over de stad van God waar ‘mijn bronnen, fonteinen binnen U zullen zijn’ (Psalm 87). FONS verleende ook haar medewerking.

We werden als gemeente bijgepraat over Fonteinkerk Vitaal door de co-voorzitters Gert-Jan Geerse en Koos Koolstra. Vier mooie roll up-banieren met prachtige sprekende beelden met bijbehorende teksten, gemaakt door Willem van Roozendaal, staan nu in de kerk en helpen ons herinneren wat Fonteinkerk Vitaal inhoudt en wie we als gemeente willen zijn. Een prachtig visitekaartje en aanleiding voor gesprek voor onszelf en allen die we in onze kerkzaal en Huis van Zuid mogen verwelkomen.

Jan Paul Griede (kerkrentmeester) informeerde de gemeente over waar we financieel staan en wat de staat van onze gebouwen is. We zijn een kleine gemeente met leden op 300 adressen in Amersfoort. Zorgelijk is dat slechts 168 adressen (!) structureel financieel bijdragen. Onze kerkzaal is ruim 60 jaar oud en eigenlijk te groot. De kosten voor onderhoud en verduurzamen (energie !) lopen de komende jaren zeer hoog op. Dat vraagt om verder onderzoek, oplossingen, perspectief, geloof, vertrouwen en besluiten. We willen een nieuwe predikant beroepen èn een ‘pleisterplaats’ worden, kortom er is nu een ‘momentum’!

Hierna vertelden, in woord en beeld, Marije de Waard, Ria Pastoor en Margriet Drent namens de werkgroep inspiratie over de werkbezoeken van het afgelopen half jaar. Ria vertelde over Hart van Vathorst: een multifunctioneel gebouw met kerk, zorginstellingen, kinderopvang en vergadercentrum. Dat is samen vieren, wonen, zorgen en werken. Marije vertelde over de Regenbooggemeente in Slotervaart en Elthetogemeente in de Indische buurt in Amsterdam, waar christelijke leefgemeenschappen zijn gevormd die wonen in appartementen die bij de kerk zijn gebouwd. Daar vindt een mooie wisselwerking plaats tussen mensen uit deze leefgemeenschap, de kerk (bijv. wekelijks avondgebed) en haar (diaconale) projecten.

Uit al die mooie voorbeelden destilleerde de werkgroep-inspiratie 7 functies voor de Fonteinkerk als pleisterplaats, waarover we in groepen in gesprek gingen. Gevraagd werd waar de meeste affiniteit van onze gemeente ligt, waaraan prioriteit zou moeten worden gegeven als het gaat om de functies van en in de Fonteinkerk, want we kunnen en willen niet alles. Er werd gevraagd een top 3 in te vullen. De uitslag van deze door 59 personen ingevulde top 3 lijstjes is als volgt (nr. 1 krijgt drie punten, nr. 2 twee en nr. 3 één punt):

Voor de aanwezige gemeenteleden staat duidelijk op nummer 1: de Vier- en stilteplek (135 pt.).
Op 2: Buurthuis-huiskamer (70 pt.). Denk daarbij ook aan een eetplek voor jongeren tussen 20-30 jr. Bij de tieners van ToZ staat deze functie dan ook op plek 1.
Op 3: het vormen van een Christelijke leefgemeenschap (met wonen), met 49 punten. Aanvullende wensen: bestem een deel van de woningen voor studenten (bijv. van Evangelische Hogeschool Amersfoort).
Op 4: Cultuurhuis (op snijvlak Christelijke spiritualiteit- kunst & cultuur), met 43 punten. Bij de ToZ op nr. 3!
Op 5: Werkplaats/studeerplaats (26 pt.). Bij de ToZ staat deze functie op nr. 2!
Op 6: Combinatie kerk & wonen met zorgvraag (20 pt.).
Tot slot op 7: Scholing/opvang (doelgroep kinderen) met 18 punten.

Een groot aantal personen heeft nog extra tips en hartenkreten opgeschreven: maak het gebouw ‘bij de tijd’, flexibel, aantrekkelijk en gastvrij door de inrichting; kies voor sloop/nieuwbouw om zo ook financieel en functioneel gericht te zijn op de toekomst; maak plannen vanuit sociaal-maatschappelijk oogpunt (woningnood, armoede, eenzaamheid) en milieuoogpunt (voor onze kinderen!). Zo wordt het een pleisterplaats voor de gehele wijk, voor iedereen toegankelijk en blijven we als kerk relevant.

Al deze inhoudelijke gesprekken, reacties en deze top 3, helpen de kerkenraad verder in het proces om te komen tot een vitale Fonteinkerk. Ook om keuzes te maken in relatie tot de profielschets voor de nieuwe predikant, keuzes die moeten worden gemaakt ten aanzien van het gebouw. We houden u op de hoogte van dit proces en willen alle gemeenteleden heel hartelijk danken voor ieders bijdrage!

We sloten traditiegetrouw af met een lunch met heerlijke meegebrachte gerechten, deze keer vegetarisch! We danken de vrijwillige kosters, de dames van VDO geholpen door enkele ToZ-zers, de fotograaf (zie foto’s hierna), beam-/streamers en de sjouwers hartelijk voor al het plezier en het harde werken!

Uiteindelijk: het Beleidsplan

Hier vindt u het gehele beleidsplan van de Fonteinkerk, gebaseerd op de uitkomsten van de Enquête, de DenkTank, het Kerkenraadsweekeinde, de 30-40gers, de Waterdragers en de Gemeentezondagen in 2022 en 2023. U vindt hier de versie van 13 oktober 2023:

‘Verlangens voeden onze identiteit, bepalend voor waar we voor staan en gaan, als geloofsgemeenschap’ 

1. Gericht op God: ‘Dikke kans dat je geraakt wordt!’, (spoor-)zoeken naar God, door Hem gevonden worden!
Verlangen: Gevoed worden in ons geloof. Op zoek naar verbinding met God en tussen God en ons leven, zoals zichtbaar is geworden in het verhaal van Jezus. De werking van zijn Geest ervaren in onszelf en in elkaar. In het ‘samen spoorzoeken naar God’, is delen van onze (‘meertalige’) levensverhalen belangrijk, ervaringen van kwetsbaarheid, verdriet, liefde en hoop. Er mag ruimte zijn voor twijfel, als God ver weg voelt, onzichtbaar lijkt. Zoeken naar geloof en verbinding, je laten raken door God (omdat Hij je wil vinden) en elkaar. Als basis gelijkwaardigheid en inclusiviteit, als kenmerken van onze identiteit.
Hoe: Door ‘verhalen te vertellen’! Samen luisteren naar verhalen uit onze bron, de Bijbel, en die vertalen naar het leven van nu. Luisteren naar verhalen uit ons eigen leven, elkaar bevragen over wat ons ten diepste beweegt en waar we ons kwetsbaar weten.
Theologische en andere professionals zijn nodig voor inspiratie, ondersteuning, vertolking en verbinding.
Waar: De zondagse vieringen zijn spil, rust en inspiratiemoment. De ‘kerk als vierplek en oefenplaats’. We laten ons ook inspireren in de doordeweekse activiteiten en in de kleine thematische groepjes o.l.v. gemeenteleden.

2. Gericht op elkaar: ‘Je mag zijn wie je bent, je bent nieuwsgierig naar de ander’
Verlangen: Jezelf mogen zijn, je thuis voelen, gezien, gekend, geliefd en gedragen worden, erbij horen, voelen nodig te zijn door wie je bent, wat je brengt en/of wat je kunt doen (talent).
Hoe: We zijn gericht op elkaar, zorgen voor elkaar, bidden voor elkaar, ‘luisteren elkaar tevoorschijn’. We vragen ons voortdurend af: ken ik de ander echt? We maken het mogelijk en stimuleren dat iedereen die dat wil, zijn of haar talenten (daar zit de energie) kan inzetten voor onze gemeenschap én voor de mensen in de buurt (of de stad: zie 3). We zijn erop attent dat iedereen kan zeggen: ‘Ik hoor erbij’. We vragen mensen om een tijdje met een ander ‘op te lopen’ (soort ‘buddy-systeem’). Belangrijk is dat gemeenteleden die stilte/rust verkiezen boven activiteit, zich ook gezien en gekend voelen. In de groepjes hebben we oog en maken we ruimte voor kwetsbare gemeenteleden.
Waar: Iedereen kan deelnemen aan groepjes voor gesprek, Bijbelstudie, levensvragen, muziek, gezelligheid, etc. Om beslotenheid te voorkomen wordt gestimuleerd dat de groepjes elkaar onderling uitnodigen, om elkaar te leren kennen, te luisteren, te inspireren en dat wat hen gezamenlijk beweegt te delen.

3. Gericht op de wijk, stad en wereld: ‘De ander voelt zich niet vergeten’
Verlangen: Vanuit gerechtigheid, rechtvaardigheid en medemenselijkheid willen we toegankelijk en ontvankelijk zijn en materieel zorgen voor de mensen om ons heen, in de wereld en voor de planeet zelf (duurzaam leven).
Hoe: We zijn present in de buurt rondom de Fonteinkerk met alles wat we in huis hebben. We slechten grenzen en drempels, zijn ontvankelijk en zoeken de mensen om ons heen op die materieel ondersteuning nodig hebben (diaconie). We maken hierin ook keuzes, want zijn geneigd ‘alles’ te willen. We doen ons best ons eigen verhaal te vertellen over wat ‘geloven in de praktijk’ voor ons betekent. Door bijeenkomsten, lezingen, maar ook door fysieke publicaties en actief te zijn op digitale platforms. Vanuit ons geloof, oefenen we samen en stimuleren elkaar in hoe een duurzaam leven eruit ziet.
Waar: zie ook 4 en samenwerken met (het talent/expertise) in andere wijken, niet alles zelf doen, partnerschips!

4. De Fontein: KerkHuis, place 2B&B (to be, to believe and belong): ‘Open en dynamische pleisterplaats’
Verlangen: We zijn diep ‘geworteld’ in en door thema 1, 2 en 3. In ‘De Fontein’ komt de samenhang tot uiting en mag ook ‘buiten de lijntjes worden gekleurd’ (o.a. door kunst en cultuur). We zijn een altijd open gastvrije land- en stilteplaats waar je op adem kunt komen, waar je aandacht krijgt en geeft, zingeving en schoonheid ervaart.
Hoe: Onze gebouwen en tuin zijn altijd ‘open’ en worden dynamisch en uitnodigend ingericht. Als een herberg en creatief bezinningscentrum voor iedereen, waar de grenzen tussen binnen en buiten vervagen. Belangrijk hierbij is dat we ons openstellen voor mensen, meningen en samenwerkingen van buiten (naar binnen). Dat we aansluiten, alert en adequaat reageren op wat er in de samenleving speelt. Wonen (in de buurt) en betrokkenheid bij de Fontein in/als een soort stadsklooster? Fontein 2B&B (er zijn, geloven en erbij horen).